Zelfredzaamheid bij brand – hoe kwetsbaar zijn we nu echt?

Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen. Op dit moment is ca. 18% van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder. Hiermee willen wij niet zeggen dat deze mensen niet zelfredzaam zijn, maar het is wel waarschijnlijk dat een gedeelte van deze bevolkingsgroep verminderd of niet-zelfredzaam is. Deze groep ‘ouderen’, zoals het er zich naar uit laat zien, zal de komende tijd alleen nog maar toenemen. Tenslotte worden wij ook met de dag ouder en onze bevolking vergrijst. Hoe kunnen wij deze kwetsbare groep beschermen en ervoor zorgen dat zij veilig kunnen vluchten bij brand?

Wat zijn de brandveiligheidseisen in een woongebouw?

Het Bouwbesluit omschrijft het minimumniveau ten aanzien van brandveiligheid. Hierbij is uitsluitend beoogd het voorkomen van slachtoffers (de gebruikers – maar ook de hulpdiensten) en het voorkomen van brandoverslag naar de buren.

Ten aanzien van het voorkomen van slachtoffers wordt daarom veel waarde gehecht aan de maximaal toegestane vluchtweglengte en de samenstelling van materialen aanwezig in de vluchtweg c.q. de afscherming van de vluchtweg naar de omgeving. Belangrijk hierbij is dat de maatregelen gebaseerd zijn op het zelfredzaam zijn van de gebruiker van het betreffende object, dus ook bewoners. Hierbij wordt er ook vanuit gegaan dat men elkaar helpt.

De maximaal toegestane vluchtweglengte bedraagt in de meeste gevallen 30 meter en is gebaseerd op het gegeven dat een gezond (zelfredzaam) persoon 30 seconden de adem kan inhouden en vlucht met een gemiddelde snelheid van 1 m/s.

Bovendien schrijft het Bouwbesluit voor dat er sprake moet zijn van brandcompartimentering en sub-brandcompartimentering. Voorts dienen te openen delen in een brandwerende scheiding zelfsluitend te zijn. Woningtoegangsdeuren zijn echter altijd van deze eis uitgesloten (geweest). Op deze brandwerende woningdeuren behoefde derhalve geen deurdranger te worden voorzien. Een interessant weetje: men ging ervan uit dat een bewoner, welke uit zijn woning vlucht, de deur achter zich dicht zou trekken.

Verplichting zelfsluitende woningtoegangsdeuren:

Onderzoek heeft echter aangetoond dat door het zelfsluitend uitvoeren van deuren de kans op verspreiding van rook in vluchtroutes, in geval van brand, een stuk kleiner is.

De Tweede Kamer heeft een voorstel tot wijziging van het huidige Bouwbesluit in behandeling waarin onder andere is opgenomen artikel 6.26 zodanig aan te passen dat brandwerende woningtoegangsdeuren zelfsluitend uitgevoerd dienen te worden in nieuw te bouwen woongebouwen met een inpandige ontsluitingsvorm zoals corridor, centrale hal of atrium. Het is onze verwachting dat deze eis uiterlijk vanaf de invoering van het Besluit bouwwerken leefomgeving zal gelden. 

Opmerking:

De aanleiding voor de wijziging is vooral gebaseerd op het veiliger willen maken van woon- gebouwen voor zelfstandig wonende ouderen. Deze eis is overigens in 2014 al ingevoerd voor woningdeuren van woningen gelegen in een portiekflat.

Rook blijft de grootste bedreiging

In een brief van minister Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties) aan de tweede kamer stelt deze minister (terecht) ter sprake dat het Bouwbesluit wellicht niet de lading dekt omdat er steeds vaker sprake is van minder zelfredzame mensen waarbij het uitgangspunt in de bouwregelgeving is, dat de bewoners van reguliere woningen in staat zijn zelf of met onderlinge hulp het gebouw tijdig te verlaten in geval van een brand. Dit gaat echter niet meer op als een groot deel van de bewoners verminderd zelfredzaam is.

Rook blijkt voor ons allen de grootste bedreiging en we weten allemaal: waar vuur is, is rook.

Het IFV heeft vorig jaar uitgebreid onderzoek gedaan naar de gevolgen van rook ten gevolge van een brand in een woongebouw. De resultaten zullen rond juli dit jaar worden gepubliceerd. Vooruitlopend op deze publicatie kan worden gesteld, zoals eerder gezegd – niet verrassend – waar vuur is, is rook!!

Colt pleit dan ook voor verregaande maatregelen met betrekking tot ontvluchting. Vooral in omgevingen waar sprake is van verminderd redzame personen.

Wat is jouw mening hierover? Spreek een van onze specialisten of download onze nieuwe brochure Brandveiligheid.