Waarom je bestaande RWA installaties moet beoordelen op basis van rechtens verkregen niveau

Stan Veldpaus | 6 november 2018
certificering3

certificering3Sinds het uitkomen van het Bouwbesluit 2012 is inspectiecertificering voor rookbeheersingssystemen zoals RWA installaties verplicht. Sinds 2014 is de handhaving hiervan ook op niveau en controleren en certificeren inspectiebureaus nieuwe rookbeheersingssystemen bij oplevering. Maar het certificeren van bestaande installaties leidt in de praktijk vaak tot grote problemen. Het rechtens verkregen niveau biedt uitkomst. Waarom? Dat vertel ik je in dit blog.

 

Inspectiecertificering brengt organisaties met oudere installaties in een lastig parket

Ja, inspectiecertificering is een methode die de kwaliteit waarborgt en helpt bij de realisatie van hoogwaardige rookbeheersingssystemen. Maar we hebben grote moeite met het feit dat een aantal brandweerregio’s en gemeenten de certificeringseis ook gebruiken om organisaties met bestaande installaties om het inspectiecertificaat te vragen. Dit leidt tot grote problemen.

Inspectiebureaus toetsen namelijk via de CCV-regeling op doelmatigheid. Dit betekent dat ze de installaties beoordelen op basis van de kennis van nu. Ze verwachten dat een bedrijf de ontwerpstukken, afspraken en onderbouwingen over eventuele afwijkingen kan overleggen zoals dat tegenwoordig bij nieuwe installaties wordt vastgelegd.

De praktijk is dat er van een oude installatie (tot wel 25 jaar terug) vaak niets meer te achterhalen is. En als er dan wel iets op te duikelen is dan is het vaak niet meer dan een capaciteitsberekening en een montage tekening.

 

Het proces loopt vast

Om te beginnen zijn onze klanten alleen al een paar uur kwijt met het uitpluizen van het archief. Is er weinig bruikbaars gevonden dan geven ze meestal opdracht voor een voorinspectie, het opstellen van ontwerpstukken en een advies.

Staat uiteindelijk op papier welke installatie destijds in aangebracht en wat daar — met de ogen en kennis van nu — aan schort, dan loopt het proces in 75% van de gevallen vast. Denk bij gewijzigde inzichten bijvoorbeeld aan de branduitbreidingssnelheid, de opkomsttijden van de brandweer, de projectie-eisen van de toe- en afvoer, de uitvoering van de schakelkast, etc.

Om tot dit punt te komen is er al veel tijd en energie in het project gestoken, maar de afwijkingen zijn vaak te ingrijpend om allemaal weg te nemen. Het kost simpelweg veel geld en het resultaat is een inspectieverslag met een conclusie waar ze het bevoegd gezag niet tevreden mee stellen.

 

 Tijdens de studiedag van BBN Brandveilig Bouwen Nederland werd een rookproef uitgevoerd om mensen kennis te laten maken met desoriëntatie in een verrookte situatie. Dit is een initiatief vanuit de productwerkgroep RWA. Op de video zien we dat de ruimte in een korte tijd gevuld wordt met niet-schadelijke rook om de aanwezigen de rook te laten ervaren en wat het doet in de praktijk.

Is het gerechtvaardigd een CCV-certificaat te eisen op een bestaande RWA installatie?

Of het gerechtvaardigd is om een CCV-certificaat te eisen op een bestaande installatie, dat vragen wij ons ten zeerste af. Zeker nu de praktijk uitwijst dat zo’n certificeringseis de ondernemer opzadelt met de verplichting zijn bestaande rookbeheersingssysteem op te waarderen terwijl hij bij de bouw van zijn pand een installatie overeenkomstig de afspraken heeft aangelegd.

Dat voelt simpelweg krom en oneerlijk, zeker omdat het Bouwbesluit 2012 via ‘Niveau Bestaande Bouw’ en via het ‘rechtens verkregen niveau’ op diverse aspecten wel een verlaagd (veiligheids)niveau toestaat voor zaken die in het verleden gebouwd of vergund zijn.

Wij zijn van mening dat je bestaande RWA installaties moet kunnen beoordelen op basis van het rechtens verkregen niveau. Maar voordat ik precies vertel waarom duik ik dieper in het rechtens verkregen niveau om hier meer duidelijkheid over te verschaffen.

 

Wat is het van rechtens verkregen niveau?

In de basis geldt dat je pas te maken krijgt met het Bouwbesluit wanneer je iets gaat wijzigen, of dat nu bouwen, verbouwen of uitbreiden is. De ‘nieuwe’ voorschriften gelden dan alleen over dat deel van het bouwwerk dat je fysiek wijzigt.

Ga je een bestaand pand verbouwen dan moet je voldoen aan de nieuwbouweisen, tenzij in de betreffende ‘afdeling’ van het Bouwbesluit anders is aangegeven. Veel afdelingen kennen een zogenoemd verbouw niveau. Dit zijn concrete eisen die tussen het bestaande en nieuwbouw niveau liggen. Meestal wordt er bij het verbouw niveau echter gewezen naar het ‘rechtens verkregen niveau’.

Het Bouwbesluit geeft de volgende definitie: niveau dat het gevolg is van de toepassing op enig moment van de relevante op dat moment van toepassing zijnde technische voorschriften en dat niet lager ligt dan het niveau van de desbetreffende voorschriften voor een bestaand bouwwerk en niet hoger dan het niveau van de desbetreffende voorschriften voor een te bouwen bouwwerk.

Hieruit is op te maken dat het rechtens verkregen niveau het ten tijde van de aanleg legaal verkregen niveau is op voorwaarde dat dat niveau minimaal gelijk is aan het niveau bestaande bouw. Zo niet, dan gelden de regels niveau bestaande bouw.

 

Is het rechtens verkregen niveau van toepassing op (RWA) installaties?

Het antwoord hierop is ja. Althans dat vinden wij.

Kijken we naar algemene installaties dan stelt Artikel 1.12 in lid 2 dat ook bij het gedeeltelijk vernieuwen, veranderen of vergroten van een installatie, wat betreft de voorschriften van hoofdstuk 6, het rechtens verkregen niveau van toepassing is. Hierbij zal wel van geval tot geval beoordeeld moeten worden wat het rechtens verkregen niveau is. Gaat het om het geheel vernieuwen van een installatie dan zijn volgens lid 3 de nieuwbouwvoorschriften van toepassing.

Wat betekent dit voor RWA installaties? Dit zijn namelijk geen installaties die in het Bouwbesluit voorgeschreven staan. Een RWA installatie is een gelijkwaardige oplossing voor gevallen waar je afwijkt van de voorschriften in het Bouwbesluit. Daardoor kun je niet rechtstreeks een beroep doen op Artikel 1.12.

Toch kun je hieruit afleiden dat het bij het opstellen van het Bouwbesluit niet de bedoeling van de wetgever was om alle bestaande installaties op te waarderen naar de huidige inzichten en normen.

De huidige toepassing van de CCV certificeringsregeling leidt tot aanvullende eisen, het opwaarderen van systemen en in sommige gevallen zelfs een impasse waarbij het bevoegd gezag een certificaat eist en het inspectiebureau deze niet levert. Dit is een onwenselijk situatie.

De oplossing? Een bestaande RWA installatie beoordelen op basis van het rechtens verkregen niveau. Wij zijn van mening dat dit kan.

 

Hoe werkt het in de praktijk?

Het resultaat van het beoordelen van een RWA installatie op basis van het rechtens verkregen niveau zal geen CCV certificaat zijn, de installatie komt inmiddels niet door de inspectie. Wij denken aan een ‘verklaring omtrent het functioneren’ of een ‘inspectierapport met nee-conclusie die aantoont op welke punten je van de huidige inzichten afwijkt’. Hiermee maak je inzichtelijk wat je wel en niet van de installatie mag verwachten en bouw je een jaarlijkse onafhankelijke controle in.

Dit is niet slechts een idee op papier. Bij een aantal projecten hebben we, in overleg met bevoegd gezag, met een dergelijke verklaring (afgegeven door een inspectie-instelling) de impasse kunnen doorbreken.

Je ziet dan dat de klant vervolgens nadenkt over de conclusies van de inspectie. In veel gevallen voeren ze enkele verbeteringen aan het systeem door die de bedrijfszekerheid en de werking van het systeem verhogen. Volgens ons handel je als bevoegd gezag hiermee in de geest van het Bouwbesluit. Je onderkent dat een bestaande situatie voldoende veilig kan zijn zonder aan de inzichten anno 2018 te voldoen. Hiermee kun je de ondernemer of eigenaar een oplossing bieden zonder hem te confronteren met extreme kosten. Een win-win situatie.

Het voldoen aan de eisen van inspectiecertificering blijkt in de praktijk sowieso erg lastig — of het nu bestaande of nieuwe installaties betreft. Om dit proces makkelijker voor je te maken hebben we alle ins en out rondom inspectiecertificering op een rij gezetZodat je onder andere weet welke stappen je moet doorlopen om tot een geldig certificaat te komen. Krijg inzicht in alle facetten van inspectiecertificering om tot een geldig certificaat te komen — vraag het whitepaper aan.

 

New Call-to-action

 

 

Stan Veldpaus
Stan Veldpaus
Projectadviseur Rookbeheersingssystemen, Brandveiligheid
Stuur een mail