Natuurlijke ventilatie is gratis… Toch?

Als je de term ‘natuurlijke ventilatie’ hoort, dan denk je al snel aan voordelen als het zelfregulerende en geluidsloze karakter, een lager energieverbruik en de lange levensduur. Misschien denk je ook aan het contact met buiten, de lagere investeringen (en dus afschrijvingen) en het beperkte onderhoud. Maar bovenal zal je veronderstellen dat natuurlijke ventilatie gratis is. Is dit wel zo?

Traditionele ventilatie-eenheden

Ventileren is op veel momenten aangenaam. Maar er zijn door het jaar heen ook perioden waarin je niet wilt ventileren. Sterker nog: perioden waarin je de ruimte juist wilt verwarmen. Bij een onjuiste keuze van de ventilatie-eenheden kan dan veel warmte verloren gaan.

Voorbeeld

Laten we bijvoorbeeld eens een doorsnee jaloezieventilatie-eenheid bekijken van 2x2 m:

Een dergelijke eenheid – voorzien van dubbelwandige jaloezieën – heeft een K-waarde* van circa 4,2 W/m²K (gemeten over het hele toestel) en is dus thermisch slecht isolerend. De eenheid heeft een lekkagecoëfficiënt van 0,016. Dit is te verbeteren tot een coëfficiënt van 0,004 als je afdichtingsrubbers of -borstels tussen de jaloezieën plaatst. Wat betekent dat in dit geval? Elke ventilatie-eenheid die voorzien is van een ‘deugdelijke’ afdichting, is in een gesloten toestand alsnog een ‘gat’ van 2x2 x 0,004 = 0,016 m² (circa 13x13 cm).

Met andere woorden: er lekken behoorlijke hoeveelheden (verwarmde) lucht naar buiten! 

Verbeterde ventilatie-eenheden

Ventilatie-eenheden zijn door de jaren heen sterk verbeterd op het gebied van isolatie en luchtlekkage. Op dit moment zijn er jaloezieventilatie-eenheden beschikbaar met een K-waarde van 2,0 W/m²K en een lekkagecoëfficiënt van 0,005. Bijna tien maal beter dus. Maar dan hebben we het nog niet gehad over kleppenventilatie-eenheden. Deze overtreffen bovengenoemde waarden nog vele malen; K-waarden tot 0,55 zijn mogelijk. Met betrekking tot de luchtlekkage zijn de meeste eenheden zelfs getest als raam of deur (conform EN12207). Ook zijn de ventilatie-eenheden in koudebrugvrije uitvoering beschikbaar en/of in sterk geluid reducerende uitvoering; reductie tot 48 dB(A) behoort zelfs tot de mogelijkheden.

Ga je voor traditionele of verbeterde ventilatie-eenheden?

Bij de keuze van de ventilatie-eenheid (of Rook- en WarmteAfvoereenheid) moet je de situatie dus goed in beoordelen. Hiervoor moet je de volgende situaties tegenover elkaar zetten: 

• de investeringskosten voor een natuurlijke ventilatie gebaseerd op traditionele ventilatie-eenheden
• de investeringskosten voor een natuurlijke ventilatie gebaseerd op verbeterde ventilatie-eenheden in combinatie met de besparing op energiekosten. 

Goed en veilig binnenklimaat dankzij natuurlijke (brand)ventilatie

Ik ben van mening dat natuurlijke (brand)ventilatie een zeer verantwoorde manier is om een goed en veilig binnenklimaat te realiseren. In de meeste gevallen is dit de beste keuze, zolang er bij de selectie van de apparatuur de juiste afwegingen zijn gemaakt. Om de juiste apparatuur te kunnen selecteren heeft Colt een selectietool ontwikkeld: Colt Piatra. Deze tool vergelijkt onder meer:

• de kenmerken van de componenten
• de gevolgen (investering / energie) van de componentkeuze
• de jaargemiddelden over de laatste 10 jaar van het gebied of de streek waar het component geïnstalleerd wordt.

Weet jij welke apparatuur jij nodig hebt voor het verkrijgen van een goed en veilig binnenklimaat? Of kun je daar wel wat hulp bij gebruiken. Laat het weten. Ik help je graag verder!

* De K-waarde drukt de hoeveelheid warmte uit die per seconde, per m² en per graad temperatuurverschil tussen de ene en de andere zijde van een wand(constructie) doorgelaten wordt. De K-waarde noem je ook wel ‘warmtedoorgangscoëfficiënt’.