Frisse scholen: goede leerprestaties dankzij aangenaam binnenklimaat

Het welzijn van leerlingen op school krijgt steeds meer aandacht. En dat is maar goed ook. Kleine veranderingen in het binnenklimaat hebben namelijk een positief effect op de fitheid van de leerlingen en leiden dus tot betere prestaties. Bovendien profiteren leraren ook van een gezond binnenklimaat, zij ervaren dezelfde voordelen als leerlingen. In een van mijn vorige blogs had ik het al kort over het Frisse Scholen-concept. In deze blog ga ik uitgebreider in op het verband tussen het binnenklimaat en leerprestaties.

Thermische behaaglijkheid

Als ik terugdenk aan mijn schooltijd, dan denk ik aan warme, muffe klaslokalen. Niet de meest ideale omgeving om te leren, dacht ik toen al. En deze gedachte blijkt te kloppen. Uit onderzoek van de Deense professor Povl Ole Fanger* blijkt dat mensen zich het meest behaaglijk voelen bij een temperatuur van 20 graden. Elke graad hierboven zorgt voor een productiviteitsdaling van 4%. Je lichaam is dan gewoon te druk bezig om weer een balans – ook wel thermische behaaglijkheid genoemd – te vinden tussen de opname en afgifte van warmte. Het menselijk lichaam zal namelijk altijd proberen om haar warmtebalans (37 graden) te behouden.

Lagere leerprestaties

Dit onderzoek vormt dus ook het directe bewijs dat leerlingen de stof minder goed opnemen als hun warmtebalans niet in orde is. Natuurlijk kunnen de leerlingen hun kleding aanpassen op het binnenklimaat, maar dat zet geen echte zoden aan de dijk. Het binnenklimaat wordt namelijk bepaald door meer dan alleen de luchttemperatuur. Andere factoren die een rol spelen in de (thermische) behaaglijkheid zijn:

• relatieve luchtvochtigheid
• luchtsnelheid (tocht)
• oppervlaktestralingstemperatuur
• toxische stoffen
• geuren en stof in de lucht
• geluid
• psychische gesteldheid
• licht

Van minimaal naar optimaal functioneren

Een onbehaaglijk gevoel uit zich niet alleen in een productiviteitsdaling, maar ook simpelweg in ziekte. Volle klaslokalen, slechte ventilatie en een hoge CO2-concentratie… Het werkt ziekte in de hand. Door het binnenklimaat aan te pakken, ontstaat een comfortabele leeromgeving met schone lucht, de juiste temperatuur en voldoende ventilatie. Kortom: een klimaat waarin leerlingen en leraren optimaal functioneren. Uit onderzoek van dezelfde professor P.O. Fanger blijkt dat het juiste binnenklimaat leidt tot:

• Verhoogde productiviteit (tot wel 12%!)
• Verminderd verzuim
• Hogere tevredenheid

Reden genoeg om serieuze aandacht te besteden aan het binnenklimaat.

Van duurzame school…

Een gezond en schoon binnenklimaat kan in de toekomst nog wel eens belangrijker worden, dan wij nu denken. Ouders selecteren scholen op hun prestatiecijfers, dus indirect kiezen ze voor een school met een juiste mix tussen leeraanbod en een goed binnenklimaat. Maar ook voor de leerlingen zelf wordt een goed binnenklimaat belangrijker. 

… naar duurzame productieomgeving

Leerlingen die nu naar een frisse school gaan, willen straks ook werken in een frisse omgeving. Een frisse werkomgeving op kantoor of in de productie zal de volgende generatie dan ook steeds meer aantrekken. Met name productiebedrijven moeten hier wel op inspelen, omdat:

• er de komende jaren een tekort aan mensen in de werkende leeftijd ontstaat
• er een tekort aan productiepersoneel ontstaat; steeds minder studenten kiezen voor een technische opleiding.

Scholen en bedrijven moeten leerlingen dus aantrekken én aan zich binden. Naar mijn idee doen ze dat met een duurzaam binnenklimaat. Download het whitepaper 'De noodzaak van een goed en gezond werkklimaat in de industrie':

*De onderzoeken van professor Povl Ole Fanger zijn met name gericht op werknemers in een productieomgeving, maar zijn direct te vertalen naar leerlingen in een schoolgebouw.