Waarom in moderne winkelcentra veiligheid en creativiteit voorop staan

Erik Peeters | 11 april 2017

BE-Bru¦êssel-Docks (36 von 40)-742913-edited.jpg Anno 2017 vinden steeds meer aankopen plaats via het internet, maar dit heeft ook een keerzijde. Het kost de kleinere winkeliers steeds meer moeite om het hoofd boven water te houden; mensen naar de winkel trekken en overhalen tot een aankoop blijkt lastig te zijn. Het ‘ouderwetse’ winkelen moet dus weer aantrekkelijk worden, een experience. Hiervoor is wel creativiteit van de winkeliers nodig. Maar ook veiligheid is een belangrijk thema voor het winkelend publiek.

Creativiteit in Leidschendam

In Leidschendam is men, om de aansluiting met de consument weer te vinden, het bestaande winkelcentrum Leidschenhage aan het verbouwen en uitbreiden. Dit gebeurt onder het mom ‘Leidsenhage Vernieuwt’. Uitgangspunt is de realisatie van een volledig overdekt winkelcentrum waarbij ‘een dagje uit’ centraal staat. Het winkelcentrum zal ook ruimte bieden aan horeca, een bioscoop en merkevenementen.

Veiligheid in winkelcentra

Naast creativiteit is veiligheid een ander belangrijk thema voor het ‘moderne’ winkelcentrum. Er zijn veel mensen op een relatief kleine oppervlakte aanwezig. De meerderheid van de aanwezige mensen is nauwelijks op de hoogte van de indeling van het winkelcentrum; velen zullen er zelfs voor het eerst zijn. Bij een calamiteit — zoals brand — is het dus zaak dat iedereen voldoende gelegenheid krijgen om het winkelcentrum te ontvluchten. Daarvoor zijn meerdere voorzieningen nodig: vluchtwegen gevrijwaard van rook en hitte, vluchtrouteaanduiding, voldoende vluchtdeuren en voldoende vluchtbreedte.

Rook is het grootste gevaar voor de veiligheid in winkelcentra

Om veiligheid te garanderen is rookbeheersing van het grootste belang. Het winkelcentrum Docks Bruxsel is hiervan een mooi voorbeeld. Hier zijn meer dan vijfhonderd "brand" ventilatieluiken verwerkt in het glazen dak. Dit systeem voorziet zowel in de ventilatiebehoeften als in de rookbeheersing van het winkelcomplex. Rook vormt bij het ontvluchten namelijk het grootste gevaar door:

giftige gassen
verstikking
verlies van zichtlengte
flash-over

Het gevaar van rook wordt al vele jaren onderkend. Sinds het einde van de jaren ’70 zijn de nieuwe winkelcentra in de passages voorzien van een vorm van rook- en warmteafvoer. Bij grote winkelcentra waarbij de brandcompartimentering groter is dan maximaal is toegestaan, wordt het winkelcentrum – inclusief de winkels – aanvullend voorzien van een sprinklerinstallatie. Winkelcentrum Leidsenhage (The Mall of the Netherlands) is zo’n groot winkelcentrum dat het zowel voorzien zal gaan worden van een sprinklerinstallatie als een rook en warmteafvoersysteem

Waarom sprinklers en een rook- en warmteafvoersysteem prima naast elkaar functioneren

Als er sprake is van de combinatie sprinklerinstallatie én een rook- en warmteafvoersysteem (RWA) dan moeten beide ontwerpen rekening houden met de aanwezigheid van de andere installatie. Een RWA-systeem hoeft geen negatieve invloed te hebben op de sprinklerinstallatie. Wel produceert een ‘gesprinklerde brand’ rook met andere eigenschappen dan een ‘niet-gesprinklerde brand’. Naar de interactie tussen de beide systemen is inmiddels veel onderzoek gedaan. Belangrijke conclusies zijn:

een gesprinklerde brand kent een lage vermogensdichtheid
een secundair openingsmechanisme van een RWA moet bij een hogere temperatuur ontgrendelen dan het activeringsmechanisme van een natte sprinkler
als er wel sprake is van een publiek toegankelijke ruimte dan moet ontvluchting voorrang krijgen
als er geen sprake is van een publiek toegankelijke ruimte dan moet brandbestrijding voorop staan